Przejdź do głównej zawartości

Z notesu Leśnego Ludka: Zawilec gajowy (Anemone nemerosa)

Zawilec gajowy (Anemone nemerosa, L)

Te białe kobierce kwiatków, które wczesną wiosną zakwitają w naszych lasach, to właśnie zawilce gajowe. Zawilec gajowy należy do rodziny jaskrowatych. Jest to roślina wieloletnia (bylina). Rożne źródła podają różną wysokość: 10, 12, 20 a nawet 30 cm (Może to wynik tego, ze wysokość jest różnie mierzona? A może wysokość zależy od klimatu w danym kraju, bo sprawdzałem także w książkach zagranicznych?). 
Kwiaty są białe, z zewnątrz różowawe, mają 6 (rzadziej 7 lub 8) płatków okwiatu.

Charakterystyczne dla zawilców są liście na łodydze: w 1/2 do 2/3 wysokości wyrastają 3 listki dłoniastodzielne lub dłoniastosieczne na ogonkach o długości 1-3 cm. Od spodu są nagie lub prawie nagie. Te trzy listki są też nazywane liśćmi podkwiatostanowymi lub okółkiem podkwiatostanowym.

Kwiatostan zawilca gajowego i trzy liście podkwiatostanowe
Kwiatostan oraz trzy liście podkwiatostanowe
Trzymany w palcach liść zawilca gajowego
Kształt liścia

Oprócz liści podkwiatostanowych są też liście odziomkowe, wyrastające nie z łodygi ale bezpośrednio z kłącza. Wyrastają pojedynczo, mają kształt podobny do trzech liści na pędzie kwiatonośnym (łodydze), ale są większe i mają dłuższe ogonki.

Zawilec jest charakterystyczny dla lasów bukowo-dębowych. Uważany jest też za roślinę wskaźnikową dawnych lasów, co ma wynikać z wolnego tempa w jakim się rozprzestrzenia (6 stóp na 100 lat, czyli niecałe 2 m).

Bushcraft

Roślina trująca. Stosowana w lecznictwie ludowym (kamfora zawilcowa), obecnie praktycznie nieużywana. Główną przyczyną może być to, że nie jest dostatecznie przebadana.

Informacje zawarte w postach z serii "Z notesu Leśnego Ludka" są oparte na moim notesie, który nie jest najbardziej wiarygodnym na świecie źródłem informacji. Mogłem coś źle przepisać, mylnie zrozumieć albo błędnie przetłumaczyć czy zestawić. Jeśli dostrzeżecie błąd lub jakąś lukę, którą potraficie zapełnić, będę bardzo wdzięczny za sygnał. W końcu notes mam po to, żeby się uczyć.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Wyplatanie: Jak samemu zebrać wiklinę?

Wyplatanie: Jak samemu zebrać wiklinę? Chciałbyś wypleść sobie koszyk? To świetna i rozwijająca zabawa. Zrobienie czegoś własnymi rękami sprawia dużą satysfakcję, szczególnie, jeśli zrobi się to od początku do końca. Końcem jest gotowy koszyk. A początkiem? Własnoręczne zebranie wikliny! Co to jest wiklina? Wiklina to nazwa surowca uzyskiwanego z młodych pędów wierzby. (Tak jak drewno to nazwa surowca uzyskiwanego z drzew). Jak mówimy o roślinie, to mówimy "wierzba", a jeśli chodzi nam o surowiec, to mówimy "wiklina". Koniec końców chodzi o to samo. Najlepsza wiklina do wyplatania to jednoroczne pędy wyrastające z samej ziemi albo z pnia przy samej ziemi. Są one czasami nazywane "odziomkami". Wierzba rośnie bardzo szybko, więc te jednoroczne pędy często osiągają długość 1 metra, a nawet więcej. Dlaczego pędy powinny być jednoroczne? Bo w pierwszym roku rosną, nie tworząc rozgałęzień. Czyli nie będą miały żadnych sęków i nierówności. W kolejnych latach te p...

Bushcraft: Jak zdobyć dobrą rozpałkę na ognisko?

Bushcraft: Jak zdobyć dobrą rozpałkę? Jak znaleźć w przyrodzie dobrą rozpałkę? To pytanie, z którym musi się zmierzyć każdy, kto chce mieć pewność, że będzie potrafił rozpalić ognisko. Nabiera ono szczególnego znaczenia, kiedy pogoda jest zła, a ogień przestaje być zachcianką i staje się koniecznością. Stara mądrość bushcraftowa rzecze: "Ogień tym trudniej rozpalić, im bardziej go potrzebujesz". Mimo to niemal zawsze można mieć pod ręką dobrą rozpałkę. Wystarczy odrobina planowania , wiedza o tym, gdzie szukać suchego materiału lub jak go podsuszyć , oraz znajomość ogólnie dostępnych naturalnych rozpałek . Planowanie Bardzo dużo może zmienić odrobina planowania. Jeśli po wielu godzinach spędzonych na szlaku chcemy zjeść ciepły posiłek z ogniska i dopiero wtedy zaczynamy się rozglądać za rozpałką, to zdecydowanie maleją szanse na znalezienie dobrej rozpałki. Tym bardziej, że w miejscach, w których można całkiem bezpiecznie rozpalić ognisko, czasem rozpałki po pros...

Dzikie rośliny jadalne - od czego zacząć? Wiosna

Dzikie rośliny jadalne - od czego zacząć? Wiosna Wiosna to świetny moment na rozpoczęcie przygody z dzikimi roślinami jadalnymi. Spośród około 3000 gatunków roślin występujących w naszym kraju, ponad 1000 można uznać za jadalne. Ta liczba jest wprost przytłaczająca. Od czego więc zacząć? W tym poście przedstawiam 5 roślin jadalnych, które łatwo znaleźć, rozpoznać i przygotować. Oczywiście pamiętając o tym, żeby korzystać z bogactwa roślin, ale ich nie niszczyć . 1) Lipa W Polsce w stanie dzikim występują dwa gatunki lipy: Lipa drobnolistna ( Tilia cordata ) oraz Lipa szerokolistna ( Tilia platyphyllos ).  Rozpoznawanie:  Lipy łatwo rozpoznać po sercowatych liściach, które u poszczególnych gatunków różnią się po prostu wielkością. Wiele osób latem zbiera kwiaty lipy na herbatkę, więc dobrze kojarzy to drzewo. Wspomnę jeszcze, że lipy należą do rodziny Ślazowatych ( Malvaceae ), co da się poniekąd wyczuć, rozcierając liść w palcach. Kiedy to zrobimy, pocz...